Google Maps Goes 3D in Amsterdam – Ontdek de Nederlandse hoofdstad zoals u die nog nooit heeft gezien

Google Maps Goes 3D in Amsterdam – Ontdek de Nederlandse hoofdstad zoals u die nog nooit heeft gezien

Onderstaand bericht werd op 14-6-2023 op nu.nl geplaatst. Dit nieuws verdwijnt snel en daarom hebben wij hier een kopie van geplaatst op onze site want dit is natuurlijk wel GIS-nieuws over een veel gebruikte GIS-applicatie.

Meer over de verschillende GIS-applicaties vind je hier


In Google Maps zijn vernieuwde 3D-beelden te zien van Amsterdam. Dat moet ervoor zorgen dat de stad een stuk realistischer oogt in de app.

De Nederlandse hoofdstad wordt als een van de eerste Europese steden voorzien van deze zogeheten ‘Immersive View’ in Maps.

Immersive View werd vorig jaar door Google gepresenteerd, maar was tot nu toe nog niet beschikbaar in Nederland. Nu is Amsterdam de eerste stad die je virtueel kunt bezoeken in een nieuwe 3D-weergave.

Met de functie zweef je virtueel boven de stad, maar lijken gebouwen daadwerkelijk uit de kaart omhoog te komen. Google maakt voor zijn nieuwe functie gebruik van AI om foto’s van Street View en Google Earth om te zetten in 3D-beelden.

De functie laat ook weersvoorspellingen zien. Door te scrollen zie je of het op verschillende tijdstippen droog is of regent. Daarnaast zijn de verkeerssituatie en drukte in de stad te zien.

Naast Immersive View voegt Google Maps ook andere updates toe. Zo kun je routebeschrijvingen in Maps volgen zonder het toegangsscherm van de telefoon te ontgrendelen. Daarnaast kun je op desktop recent bezochte locaties terugzien.

bron: https://www.nu.nl/tech/6267916/amsterdam-oogt-stuk-realistischer-in-nieuwe-3d-weergave-op-google-maps.html

Debat Eerste Kamer over de inwerkingtreding van de Omgevingswet

Debat Eerste Kamer over de inwerkingtreding van de Omgevingswet

De Eerste Kamer debatteerde dinsdag 7 maart 2023 over (de datum van) inwerkingtreding van de Omgevingswet. Minister de Jonge, verantwoordelijk voor de Omgevingswet denkt dat er aan de voorwaarden is voldaan om op 1 januari 2024 te starten met de Omgevingswet. Dit had hij via eee brief laten weten aan de Eerste Kamer, maar de Eerste Kamer wil hierover in debat met de minister omdat zij nog niet helemaal overtuigd zijn. Het zogeheten Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO) dat de uitvoering van de Omgevingswet ondersteunt is nog steeds een knelpunt volgens de Eerste Kamer. De inwerkingtreding van de Omgevingswet is vanwege de problemen met het DSO inmiddels al vijf keer uitgesteld.

Op 14 maart zal er gestemd worden over een 6 tal moties waar hier toelichting van staat. https://www.eerstekamer.nl/nieuws/20230307/inwerkingtreding_omgevingswet

Minister de Jonge in gesprek met Eerste Kamer over Omgevingswet
Minister de Jonge in gesprek met Eerste Kamer over de Omgevingswet.

Wilt u graag is verder praten over wat de Omgevingswet nu voor u betekend? Kijk dan hier.

Wat is een 3D-mesh?

Een 3D-mesh is een digitale weergave van een gebied in de fysieke wereld, gebouwd bovenop een geografisch informatiesysteem (GIS). Dit virtuele model kan worden gebruikt om elke soort omgeving of infrastructuur weer te geven en wordt steeds meer overgenomen door slimme steden. Een 3D-mesh geeft een nauwkeurige weergave van het terrein en de kenmerken ervan. Het bevat gedetailleerde hoogtegegevens voor elk punt, evenals andere eigenschappen zoals landgebruik, hoogte van gebouwen, wegennetwerken en vegetatie. Dit detailniveau maakt nauwkeurige analyse- en visualisatiemogelijkheden mogelijk die van onschatbare waarde zijn voor stedenbouwkundige beslissingen.

Bovendien hebben 3D-meshes tal van toepassingen op gebieden zoals engineering en constructie. Ze kunnen bijvoorbeeld helpen bij het genereren van virtuele simulaties waarmee ingenieurs ontwerpelementen kunnen analyseren voordat ze zich committeren aan kostbare real-world projecten.

De gemeente Deventer en ESRI hebben een 3D-mesh ontwikkeld. Op https://dutchitchannel.nl/714868/gemeente-deventer-en-esri-werken-aan-d-mesh-van-stad.html stond onderstaand artikel en geeft een interssante inzichten over en het gebruik van een 3D-mesh.

Bent u op zoek naar uitleg van meerdere termen die gebruikt worden in een GIS? Kijk dan op GIS-Woordenboek.

3D-mesh


Gemeente Deventer en Esri ontwikkelen 3D-mesh van stad

Gemeente Deventer werkt samen met Esri Nederland aan een 3D-mesh van de stad en directe omgeving, een zeer gedetailleerde 3D-weergave aangevuld met allerlei data die gebruikers veel inzicht geven. Het gaat om een primeur voor Nederland. Het project bevindt zich nog in de experimentele fase. De taakgroep in Deventer is samen met scholen, bedrijven en andere instellingen op zoek naar de voordelen en mogelijkheden in de praktijk.

Gijs Schulkes, accountmanager Geo Informatie bij Gemeente Deventer: “We lopen voorop om straks andere gemeenten en betrokkenen van dienst te zijn. We banen de weg.” Ieder jaar investeren gemeenten veel geld in luchtfotografie en kaarttechnologie om de stad en de omgeving in beeld te brengen. Een noodzakelijke investering voor planologen, stedenbouwkundigen, groenbeheerders, vergunningverleners en vele andere functies binnen én buiten de overheid. Sommige gemeenten gaan een stap verder en maken al gebruik van een digital twin, een digitale kopie van de stad waarin meer informatie kan worden verzameld. Dit levert veel meer inzicht op, maar vraagt nog altijd de aanvullende inzet van sensoren en vaak handmatig werk door bijvoorbeeld landmeters.

Een 3D-mesh kan dit veranderen. Door het detailniveau zijn veel beslissingen op basis van het beschikbare beeldmateriaal gecombineerd met aanvullende data te maken, mogelijk zelfs geautomatiseerd. Zo kan (automatische) objectherkenning en volumebepaling van essentieel belang zijn in onder andere energietransitie en klimaatbeheersing.

Beelden snel beschikbaar

Gemeente Deventer werkte al langer met een digital twin, maar raakte tijdens een presentatie van Esri over 3D-meshes geïnspireerd. Het samenwerkingsverband De Kien, de stadscampus van Deventer waar talent en tech samenkomen, werd ingeschakeld om mee te werken, en samen te ontdekken wat een 3D-mesh voor de stad kan betekenen.

Voor de luchtfotografie gebruikt Deventer de beelden van Kavel 10. Een relatief jong bedrijf in de sector dat nauwkeurige inwinning vanuit de lucht mogelijk maakt. Het bedrijf combineert hierbij loodrecht en diagonale fotografie voor een scherpe detailopname tot op 5 centimeter. Bovendien kunnen ze de foto’s snel aanleveren.

Schulkes: “Er zijn ook landelijke initiatieven voor luchtfotografie, waarbij je de inspanningen deelt, maar de tijd tussen opname en aanleveren van de beelden is vrij lang, soms wel maanden. Op basis van die beelden, die bovendien alleen loodrecht zijn, kun je niet goed plannen. De beelden van Kavel 10 zijn op 5 cm resolutie, worden geleverd als een True Ortho luchtfoto en hebben we al binnen vier weken na opname in huis. Die actualiteit alleen al levert veel voordelen op.”

Denken in mogelijkheden

Waar de eerste versie van de digital twin als soort blokkendoos fungeerde, kan de uitbreiding met een 3D-mesh veel meer voordelen en gebruikstoepassingen bieden. De fotorealistische weergave kan helpen bij de woningbouwopgave om bij inbreidingslocaties de nieuwe situatie (BIM) in de de mesh te plaatsen en dan bijvoorbeeld schaduwwerking te visualiseren op de bestaande omgeving. Of bij civieltechnische ingrepen het nieuwe ontwerp te presenteren in de mesh voor participatie doeleinden. Door de data en beelden beschikbaar te stellen kunnen ook architecten en planologen ermee werken.

Schulkes: “Waar we voorheen gericht waren op beheren en inwinnen van data, kijken we nu samen met anderen veel meer naar het toepassen van data. Het is een grote stap in de richting van het datagedreven werken. Hierin lopen we voorop, en we bevinden ons echt nog in de ontdekkingsfase, maar de lessen die we nu leren, hopen we met andere gemeenten en instellingen te delen, zodat straks iedereen ervan kan profiteren.”

De eerste lessen zijn al duidelijk. Een 3D-mesh wordt pas echt zinvol als je er data aan toevoegt. Attributen en informatie aanvullend op de beelden levert allerlei inzichten op die voorheen niet beschikbaar waren. Deventer is nu binnen het samenwerkingsverband De Kien, waar ook Universiteit Twente, Aventus en Saxion deel van uitmaken, aan het kijken hoe bijvoorbeeld scenariodenken het beste kan worden uitgevoerd. Als dat helder is, gaat een 3D-mesh zich snel nuttig maken en ook snel terugverdienen. Daarnaast zijn de beelden zo scherp en bruikbaar, dat de vraag al is gerezen of straks nog 365 graden beeldmateriaal nodig is. Dit moet allemaal tegen elkaar worden afgewogen. Gemeente Deventer heeft in ieder geval de eerste innovatieve stappen gezet.

Voorstel om 1 januari 2024 Omgevingswet in werking te laten treden

​Minister De Jonge heeft de Eerste en Tweede Kamer voorgesteld om 1 januari 2024 te kiezen voor de in werking treding van de Omgevingswet. Dat staat in het Ontwerp-Koninklijk Besluit (KB) daarover. Als de kamers daarvoor groen licht geven, hebben gemeenten voldoende voorbereidingstijd voor de nieuwe wet.

Marco Boogaard, adviseur Omgevingswet: “Ik denk dat het verstandig is en terecht dat de minister gekozen heeft voor 1 januari 2024. Ik zie bij veel organisaties dat het Digitaal Stelsel Omgevingswet echt nog niet goed werkt. Zowel technisch inhoudelijk als in samenwerking met de juristen. Pas als het technisch goed werkt en alle betrokken kunnen er mee werken, kan de wet ook in werking treden. ”

Belangrijk is dat je als organisatie echt wel concreet blijft werken aan de Omgevingswet, want de verwachting is wel dat uiteindelijk de wet in werking gaat treden.

naar https://www.binnenlandsbestuur.nl/ruimte-en-milieu/witte-rook-omgevingswet-gaat-op-1-januari-2024

Meer over de Omgevingswet op https://gis-specialist.nl/omgevingswet/

Ook milieuvriendelijke routes in Google Maps

Google Maps kan al lang gebruikt worden voor navigatie. In eerste instantie echt basic, maar het werd steeds verder ontwikkeld. Zo kwam de optie snelste, kortste route (welke ook mogelijk is bij de TomTom’s die we verhuren via www.tomtomhuren.nl) en wordt er tegenwoordig ook actuele verkeersdrukte weergegeven (en meegenomen in de zogenoemde ETA =Estimated Time of Arrival). Vanaf heden is het ook mogelijk dat je keist voor de mileuvriendelijkste route.

Als je met de auto gaat en een route opvraagt, biedt Maps je de keuze tussen de snelste of de zuinigste route (tenzij de snelste route ook de zuinigste is, uiteraard). Milieuvriendelijke routes maken het voor iedereen makkelijker om de duurzaamste keuze te maken. 

Ook kun je in Maps het motortype van je voertuig instellen (benzine, diesel, hybride of elektrisch), zodat je route nog verder wordt geoptimaliseerd op verbruik. Zo zijn dieselmotoren doorgaans efficiënter bij hogere snelheden dan benzine- of gasmotoren, terwijl hybride en elektrische voertuigen beter presteren in verkeer dat steeds optrekt en afremt.

Hoe het werkt

De milieuvriendelijke routes komen tot stand dankzij nauwe samenwerkingen met wetenschappers van bijvoorbeeld het National Renewable Energy Laboratory in de Verenigde Staten en gegevens van het Europees Milieuagentschap. Door deze informatie te koppelen aan de rijtrends van Google Maps, werden geavanceerde modellen voor machine learning getraind.

Daarbij wordt ook gekeken naar factoren die een invloed hebben op uitstoot, brandstof- en batterijverbruik, zoals het gemiddelde brandstofverbruik van voertuigen, de hellingsgraad van de weg, verkeerspatronen, het type weg en snelheidslimieten.

Een miljoen ton CO2 minder

Het Internationaal Energieagentschap (IEA) stelt dat driekwart van de CO2-uitstoot bij transport wordt veroorzaakt door voertuigen op de weg. We denken dat de milieuvriendelijke routes in Google Maps een besparing van één miljoen ton CO2-uitstoot per jaar kan opleveren. 

Dat is even veel als elk jaar 200.000 auto’s van de weg halen – niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je portemonnee.

OV wint terrein in Maps

Nog beter voor het milieu dan een milieuvriendelijke route kiezen is gebruikmaken van de fiets, het ov of een wandelroute. We zien in Nederland een toename van het aantal keer dat in Google Maps  navigatieroutes worden opgevraagd. Hierbij springt het OV eruit springt. In juli 2022 waren er 70% meer verzoeken voor OV-routes dan in juli 2021. 

De toename voor fietsroutes was 25% en bij wandelroutes bedroeg die 45%. Navigatieroutes voor de auto namen ook toe, maar slechts met 10%.

bron: https://nederland.googleblog.com/2022/09/milieuvriendelijke-routes-googles-maps-duurzamer-nederland.html

google_earth_gis

Software-update: Google Earth 7.3.6

Google heeft een update voor versie 7.3.6 van Google Earth uitgebracht. Dit programma stelt je onder meer in staat om vanuit de ruimte in te zoomen op een groot aantal bezienswaardigheden en deze in detail te bekijken, waaronder steden, maar ook objecten onder de zeespiegel en zelfs op Mars. Ook is het mogelijk om een route te plotten en deze te printen. Vanaf versie 7.0 is het mogelijk om steden in 3d te bekijken en is er een tourguide. De changelog voor deze release ziet er als volgt uit:

Announcing Google Earth Pro 7.3.6

We’re thrilled to announce that Google Earth Pro 7.3.6, a new update to the desktop software edition of Google Earth, is now available to all users. Included in this release are a significant number of improvements and fixes, including:

  • Movie Maker tool:
    • Hardware-accelerated video encoding for faster processing and better image quality.
    • HEVC (H.265) codec support.
    • Full navigation controls, including Historical Imagery and Street View, available in live recording mode.
    • Better responsiveness during live recording.
    • Can defer video encoding until after live recording is finished.
    • In live recording mode, less obtrusive recording status dialog.
    • Live recordings accurately show the timing of user actions during the recording session.
    • Save video frames in QOI image format.
  • Break apart a Multi Geometry place mark into individual place marks.
  • Combine multiple selected place marks into a single Multi Geometry place mark.
  • Import GeoJSON files.
  • Improved printing tool quality.
  • Save Image tool:
    • Increased maximum image size.
    • PNG format support.
  • Adjusted Google Earth logo size in main view, saved images, and printouts.
  • Windows: Automatically support high-DPI displays.
  • macOS: Fix illegible dialog tabs on macOS 11+.
  • macOS: Cosmetic refinements to My Places and Layers panels.
  • Regionate tool supports KML Schema extended data.
  • Consistently save KML files with no changes from session to session.
  • Correctly import CSV files with values that contain quotation marks.
  • Edit KML LinearRing place mark line style.
  • Other minor fixes and improvements.

This newest update of Google Earth Pro is available to Windows, Mac OS, and Linux users, and can be installed from the Google Earth “Versions” page: choose “Google Earth Pro on Desktop” or scroll down to “Create maps with advanced tools”, and click the “Download Earth Pro on desktop” button to get started.

Google earth is te downloaden op https://www.google.com/intl/nl/earth/about/versions/

google_earth_gis
GIS software google earth

Binnenkort hopen we de pagina over GIS software bij te werken. Heeft u tips, nieuws of informatie geef het door aan ons.

Invoering van de Omgevingswet uitgesteld

Twee weken geleden kwam al in het nieuws dat uitstel van de Omgevinsgwet dreigde. En inderdaad heeft minister Hugo de Jonge een voorstel gedaan om de ingangsdatum van de omgevingswet te verplaatsen. Het voorstel is om de ingangsdatum te verplaatsen naar 1 juli 2023.

Het grootste probleem blij het zogenaamde DSO. De verschillende organisaties kunnen het maar niet goed werkend krijgen.

Zelfs in de Avondshow met Arjen Lubach kwam het terug.

Opnieuw uitstel van Omgevingswet dreigt: ‘Nog forse beperkingen ICT-systeem’

De Omgevingswet dreigt voor de zoveelste keer uitgesteld te worden. Het ICT-adviescollege van de Eerste en Tweede Kamer zegt dat ICT-systeem achter de wet nog “forse beperkingen” kent. Dat brengt risico’s met zich mee.

Het plan van het kabinet is nog altijd om de Omgevingswet op 1 januari in te laten gaan. Volgens het ICT-college kan dit wel, maar dan moet de overheid wel alles op alles zetten om de systemen op orde te krijgen.

Daarvoor is nog maar weinig tijd, waarschuwt het college. Een andere optie is daarom opnieuw uitstel. Van bijvoorbeeld een half jaar. Dat geeft volgens de adviseurs ruimte voor een “fundamentele heroriëntatie”, oftewel: tijd om de boel nog eens goed door te lichten.

De Omgevingswet is in 2015 en 2016 al goedgekeurd door de Tweede en Eerste Kamer. Met de nieuwe wet wil de overheid de regels voor ruimtelijke ontwikkeling samenvoegen en vereenvoudigen. Daardoor zou het straks bijvoorbeeld makkelijker moeten worden om een bouwproject te starten.

De invoering loopt tot nu toe steeds vertraging op. Dat komt doordat het ICT-systeem achter de wet maar niet naar behoren werkt. Dat zou met name komen doordat de techniek achter het systeem veel te complex is.

In de komende weken debatteert de Eerste Kamer over de Omgevingswet. Minister Hugo de Jonge (Ruimtelijke Ordening) besluit op 1 november over de invoeringsdatum van de wet.

Bron: https://www.nu.nl/politiek/6229143/opnieuw-uitstel-van-omgevingswet-dreigt-nog-forse-beperkingen-ict-systeem.html

De Eerste Kamer akkoord met ingangsdatum Omgevingswet op 1 januari 2023

13-07-2022 De Eerste Kamer is akkoord met de ingangsdatum van de Omgevingswet op 1 januari 2023. Met een nog ingebouwde noodrem. Als de digitalisering in oktober nog steeds hapert, kan alsnog uitstel volgen.

De Eerste Kamer stemde dinsdag met een kleine meerderheid voor de motie van CDA-senator Theo Rietkerk. Dat betekent voor nu dat de Omgevingswet al over een half jaar ingaat.

Het laatste voorbehoud is een geactualiseerd onderzoek op verzoek van de senaat door het Adviescollege ICT-toetsing naar het Digitaal Stelsel Omgevingswet, het DSO. Dat wordt in oktober verwacht. In een eerder rapport in februari was het adviescollege kritisch over de inspanningen van het Rijk en medeoverheden om de technische mankementen van het DSO op te lossen. Als uit het nieuwe onderzoek blijkt dat de ICT-problemen nog altijd niet zijn opgelost, kan de senaat alsnog aan de noodrem trekken.

De Eerste Kamer wil dat minister De Jonge (volkshuisvesting en ruimtelijke ordening), eveneens uiterlijk in oktober, ook een overzicht van alle relevante voortgangsinformatie aanlevert, aangevuld met een eigen toets van de stabiliteit van het DSO.

DSO-software in testfase

Sinds eind april is niet meer aan de DSO-software gesleuteld en is de fase van ‘indringend ketentesten’ gestart. De senaat eist een betrouwbaar inzicht in de resultaten hiervan, en ook in de tijdelijke alternatieve maatregelen die de minister in petto heeft voor gemeenten die straks bij de inwerkingtreding nog niet naar de nieuwe DSO-software over hebben kunnen stappen.

Een groot deel van deze technische maatregelen moet nog worden opgeleverd. Gemeenten zouden dan voorlopig hun oude ICT-systemen kunnen blijven gebruiken.

Ja, mits-optie is binnen

Minister De Jonge – zelf bij de stemming aanwezig – heeft daarmee de door hemzelf begeerde ‘Ja, mits’-optie op zak. Gemeenten en medeoverheden hebben nu de duidelijkheid gekregen, waar De Jonge op aandrong. De inwerkingtreding op 1 januari staat nog steeds overeind.

Langer talmen is funest voor de besluitvorming over ontwikkelingsprojecten en de investeringsbeslissingen die hiermee zijn gemoeid, wierp De Jonge de Eerste Kamer eerder voor.

Slechts helft gemeenten heeft omgevingsplan

Spannend wordt het wel. Er is nog veel voorbereidingstijd nodig. Meer dan de helft van de gemeenten heeft nog niet met de DSO-software kunnen oefenen. Volgens de Aansluitmonitor zijn op dit moment 173 gemeenten in staat een omgevingsplan te publiceren, net iets minder dan de helft.

De koepels van gemeenten, provincies en waterschappen gaven eerder aan dat het DSO nog niet volledig werkt en dat daar nog veel voor moet gebeuren. Samen met het Rijk willen ze de vinger aan de pols houden. Ook de koepels willen echter nadrukkelijk vasthouden aan de inwerkingtreding van de wet begin 2023.

Nog één laatste weegmoment

Vanwege de haperende ICT wil de Eerste Kamer een laatste weegmoment inbouwen. De uitvoeringsproblemen in het brede veld van gemeenten, softwareleveranciers en projectontwikkelaars geven volop reden tot zorg. Intussen worden juist de professionals die in de praktijk met de wet moeten werken onvoldoende gehoord.

Eind juli verschijnt het eindrapport van Deloitte naar het DSO. In de medio juni verschenen tussenrapportage staan geen conclusies over de stabiliteit en de werking van het digitaal stelsel.

In september komt de minister ook nog met de resultaten van een enquête naar de ervaringen van overheden met hun implementatieopgaven.

Kritiek op motie

Een kritiekpunt van de senatoren van onder meer SP en PvdA/Groenlinks die tegen de motie van De Jonge’s partijgenoot Rietkerk stemden, is dat deze juist voor onduidelijkheid zorgt. Overheden moeten immers met twee scenario’s blijven werken: invoering per 1 januari, of toch nog uitstel maar dan op het laatste moment.

Ook Neprom, de brancheorganisatie van projectontwikkelaars, hekelt de ja-mits-oplossing, waardoor er pas in oktober duidelijkheid komt. Een termijn van twee of drie maanden zal bij marktpartijen en ook gemeenten tot onzekerheid leiden, want dat is te krap om de vergunningaanvragen en de ruimtelijke basis voor projecten goed en tijdig voor te kunnen bereiden. Hierdoor zullen woningbouwplannen worden vertraagd en uitgesteld.

Coalitiepartner D66 vindt de CDA-motie verwarrend en overbodig aangezien minister De Jonge zelf al verklaard heeft dat er aan de uitvoeringskant de zekerheid moet zijn dat er met het DSO geen ongelukken meer kunnen gebeuren, alvorens op 1 januari groen licht te kunnen geven.

Wantrouwen senatoren niet weg

Een deel van de Eerste Kamer is nog altijd wantrouwend of de minister wel een waarheidsgetrouw beeld geeft van het functioneren van het DSO. De argwaan kwam naar voren tijdens het debat met de minister over de inwerkingtreding twee weken terug. In de beslisnota bij de Kamerbrief waarin De Jonge zijn tijdlijn vóór de inwerkingtreding per 1 januari onderbouwt, is een stuk tekst weggelakt. Tot grote irritatie van een aantal senatoren, want het vorig jaar geïntroduceerde instrument van de beslisnota is juist bedoeld om de besluitvorming van ministers te kunnen volgen. De Jonge weigerde deze passages vrij te geven. Vanwege het vertrouwelijke karakter wil hij niet delen bij welke Kamerleden advies is ingewonnen. De motie van SP, GroenLinks en PvdA voor een ongelakte versie werd vorige week echter breed aanvaard.

De Eerste Kamer heeft het kabinet al vaker verweten dat het in de behandeling van de Omgevingswet te vaak onvolledige en onduidelijke informatie over met name het functioneren van het DSO heeft gegeven. De geheimzinnigheid rond de beslisnota is symptomatisch voor hoe minister De Jonge met het parlement omgaat, stelt de senaat. De hamvraag is dan ook of de Eerste Kamer straks in oktober over voldoende voortgangsinformatie zal beschikken voor een verantwoorde definitieve besluitvorming.

Minister De Jonge probeert intussen ook de ophef over de vermeende intimidaties vanuit het ministerie van BZK en de DSO-organisatie weg te nemen. Vorige week schreef hij in zijn antwoord op vragen vanuit de Tweede Kamer dat hem niet bekend is dat ambtenaren die het parlement moeten informeren over de voortgang van de Omgevingswet ‘vooraf gevraagd wordt of ze goed kunnen liegen’.

We blijven de ontwikkelingen volgen.

De Eerste Kamer heeft nog vraagtekens bij digitalisering Omgevingswet

De Eerste Kamer stelde dinsdag in meerderheid dat de Omgevingswet niet klaar is voor de praktijk. Groot vraagteken blijft of de digitalisering werkt. Dit tot frustratie van verantwoordelijk minister De Jonge.

De minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening kon de zorgen bij de Eerste Kamer over de Omgevingswet tijdens het overleg op dinsdag 21 juni niet wegnemen.

De senaat zal vermoedelijk pas in oktober of november een besluit over de inwerkingtreding van de Omgevingswet nemen. De ingangsdatum van 1 januari 2023 is daarmee echter nog niet van de baan.

De Eerste Kamer had nog veel vragen aan De Jonge. Senatoren horen uit de praktijk dat veel gemeenten nog niet eens in staat zijn om een vergunningsplan te maken in de nieuwe systemen. De vrees is dat zij in een spreekwoordelijk moeras terechtkomen, als de wet nu groen licht krijgt.

De intimidaties vanuit het ministerie van BZK en de DSO-organisatie om critici de mond te snoeren, vindt de Eerste Kamer bovendien onacceptabel. De minister wil werk maken van dit ‘onheus gedrag’ van zijn ambtenaren, en zegt toe alle signalen die op intimidaties wijzen, te zullen onderzoeken.

DSO

Het belangrijkste voor de Eerste Kamer is echter de stabiliteit van het Digitaal Stelsel Omgevingswet, het DSO. Er zijn veel problemen met het publiceren van omgevingsplannen.

Op 17 juni verscheen er een tussenrapportage van Deloitte-adviseurs naar het DSO, in opdracht van De Jonge. Maar dit beperkte onderzoek velt geen oordeel over de stabiliteit en de werking van het DSO.

De senatoren willen wachten op een nieuw advies van het Adviescollege ICT-toetsing. Dat wordt in oktober verwacht. Het adviescollege zelf blijft erbij dat nieuw onderzoek op dit moment niet zinvol is.

In februari concludeerde het Adviescollege dat het Rijk en medeoverheden strakker moeten sturen om de technische mankementen van het DSO op te lossen. Aan de genoemde eis van een ‘integrale kritieke tijdpadplanning’ met duidelijke mijlpalen en beslismomenten is nog niet voldaan, constateert het Deloitte-rapport.

De Jonge wijst erop dat het slechts om een tussenrapportage gaat, eind juli verschijnt het definitieve rapport van Deloitte. De minister stelt dat hij kritiek heeft ondervangen met de Hoofdroute 2022.

‘Op tijd’ gereed

Volgens De Jonge is de landelijke voorziening van het DSO op tijd gereed. Sinds eind april is er niet meer aan de DSO-software gesleuteld en is de fase van ‘indringend ketentesten’ gestart. Ook na de inwerkingtreding van de wet zullen slechts beperkt wijzigingen in de software plaatsvinden, om overheden en leveranciers tijd voor het verhelpen van kinderziektes te geven, aldus de minister. Wel zegde hij een nieuwe voortgangsrapportage toe.

Bovendien veronderstelt De Jonge dat gemeenten die hun software straks niet op het vereiste niveau hebben, niet in de problemen zullen komen. De minister belooft maatregelen zodat zij langer met hun huidige systemen kunnen blijven werken.

De ‘planketen’ uit het DSO halen vindt De Jonge geen verstandige optie, omdat de nieuwe plandocumenten een kernonderdeel van de wet zijn. Ook zou dat tegen de wensen van gemeenten ingaan.

Oefenen is aan gemeenten

Volgens de Aansluitmonitor van de DSO-organisatie zijn pas 158 gemeenten in staat een omgevingsplan te publiceren. Meer dan de helft heeft dus nog niet met het systeem leren werken. Of gemeenten echt de tijd nemen om te oefenen is aan henzelf, benadrukt De Jonge.

De Eerste Kamer is ondertussen verdeeld over inwerkingtreding per 1 januari 2023. Zo vonden eerder 35 senatoren dat het plenaire debat over die deadline niet kon doorgaan, 33 waren van mening dat dit gewoon kon.

Toch zit er nog geen meerderheid voor de minister in, want enkele van de 75 senatoren van coalitiepartijen CDA, ChristenUnie en D66 zitten in het kamp van de critici. De VVD ziet geen belemmeringen voor de invoeringsdatum.

Snakken naar duidelijkheid

Volgens De Jonge snakken gemeenten en andere overheden naar duidelijkheid. Dit zou blijken uit enquêtes die het ministerie houdt. Langer talmen is funest voor de besluitvorming over ontwikkelingsprojecten en de investeringsbeslissingen die hiermee gemoeid zijn, wierp hij de Eerste Kamer opnieuw voor.

De Jonge streefde eerder naar een stemming voor het zomerreces, maar noemt nu oktober als uiterste moment voor de Eerste Kamer. Anders wordt het echt te laat, stelt hij. De senaat krijgt zo snel mogelijk een brief van de minister waarin hij dit zal onderbouwen.

De koepels van gemeenten, provincies en waterschappen drongen er vorige week op aan vast te houden aan 1 januari 2023 en de besluitvorming vóór de vakantie af te ronden. Langer wachten zou de implementatie onder druk zetten.

Tijdens een deskundigenbijeenkomst in de Eerste Kamer eind december bleek overigens dat gemeenten er verschillend in staan. Grotere gemeenten zijn ongeduldig en verlangen een snelle invoering van de wet, want het budget droogt op om nog langer een projectorganisatie in de benen te houden. Kleinere gemeenten blijven kritisch.

Mocht u willen sparren over de implementatie van de Omgevingswet, het DSO, of andere onderdelen? Neem dan contact op via https://adviseuromgevingswet.nl/